Elementy suchej zabudowy
Niewiele nowoczesnych technologii i materiałów używanych w budownictwie zrobiło tak oszałamiającą karierę, jak systemy suchej zabudowy. Za sprawą możliwości ich użycia skrócił się nie tylko czas wykonywania poszczególnych zadań, ale również zmniejszył koszt ich prowadzenia oraz poprawiła funkcjonalność.
Dzięki wykorzystaniu odpowiednich elementów suchej zabudowy można poradzić sobie z wykańczaniem wnętrz, które przy tradycyjnych technologiach byłyby trudne do zagospodarowania lub wymagały użycia wielu kosztownych materiałów. Co więcej, sucha zabudowa pozwoliła na znacznie bardziej elastyczne i przystosowane do potrzeb użytkowników kształtowanie wyglądu wnętrz oraz na uzyskiwanie spektakularnych efektów aranżacyjnych. Technologia ta usprawniła także demontaż niepotrzebnych już elementów i sprawiła, że przeprowadzanie remontów ukrytych za nią instalacji jest dużo łatwiejsze. Przyjrzyjmy się bliżej temu, w jakich zastosowaniach jest wykorzystywana sucha zabudowa, jakie materiały są używane przy montażu tego rodzaju konstrukcji oraz sprawdźmy, jaka jest budowa typowego elementu wykonanego w ten sposób.
Zalety i zastosowania systemów suchej zabudowy
Sucha zabudowa to technologia, która coraz powszechniej zastępuje tradycyjne techniki, ze względu na szerokie możliwości dopasowania wyglądu, organizacji i charakteru wnętrza do potrzeb użytkowników. Elementy suchej zabudowy pozwalają na dowolny podział dostępnej powierzchni oraz uzyskanie każdego oczekiwanego efektu przestrzennego. Są niezastąpione zarówno przy wykonaniu elementów użytkowych, jak i ozdobnych, a łatwość, z jaką mogą być realizowane wszystkie pomysły architektów wnętrz sprawia, że domy, mieszkania i budynki komercyjne mogą być zaaranżowane w sposób w pełni odpowiadający wybranej estetyce i potrzebom użytkownika.
Największymi zaletami suchej zabudowy są niewielka masa wykonywanych konstrukcji, co eliminuje ograniczenia związane z małą nośnością czy nieodpowiednią konstrukcją stropu lub ścian. Ze względu na prostą i powtarzalną konstrukcję poszczególne zabudowy mogą być wykonywane szybko i przy niewielkich kosztach. Bogactwo dostępnych materiałów sprawia, że sucha zabudowa może być wykorzystywana w pomieszczeniach o podwyższonej wilgotności czy wyższej temperaturze. Nie ma przeszkód by systemy suchej zabudowy służyły do wykonywania przegród stanowiących izolację termiczną, akustyczną, a nawet ogniową. Bardzo ważna jest też możliwość niemal dowolnego wykończenia powierzchni od tradycyjnego wygładzania i malowania, przez okładziny ceramiczne aż po powłoki z tworzyw sztucznych czy rozmaite panele. Dużym plusem jest też swoboda przy dopasowywaniu do kształtu innych elementów czy dostępnej powierzchni.
W systemie suchej zabudowy można wykonywać wiele elementów konstrukcyjnych w tym dowolnego rodzaju ścianki działowe. Taka technika pozwala na zagospodarowanie wnętrza i stawianie ścian w niemal każdym wybranym miejscu. Ta technologia ułatwia też dzielenie istniejących pomieszczeń, czy wykonywanie przegród tymczasowych, np. przy wykończaniu budynku etapami.
Konstrukcje w systemie suchej zabudowy to także różne typu przedścianek, używanych na poddaszach do zasłaniania powierzchni, której nie da się wykorzystać ze względu na zbyt małą wysokość i do zabudowywania ścianek kolankowych. Przedścianki to także znakomity sposób na zasłonięcie instalacji od przewodów elektrycznych po instalację centralnego ogrzewania czy kanały systemu wentylacyjnego lub klimatyzacji.
Zabudowy tego rodzaju to także możliwość wykonania okładzin ściennych, przy których prace mokre są ograniczone do absolutnego minimum związanego z wygładzaniem połączeń. Suche tynki to najszybszy i zarazem najczystszy sposób wykończenia ścian.
Sucha zabudowa to również niezawodny sposób na zainstalowanie kominka. Za pomocą systemu suchej zabudowy można wykonać dowolną obudowę wkładu kominkowego, także wówczas, gdy ma on być wykończony okładziną ceramiczną lub kamienną. Używa się jej także do obudowywania wanien, stelaży do WC i elementów wyposażenie kuchennego. W bardzo podobny sposób można przygotować ekrany, które będą zakrywały piony kanalizacyjne i wodne, a także dowolną infrastrukturę czy fragmenty konstrukcji budynku.
Sucha zabudowa to również metoda na wykonanie sufitu podwieszanego. Poza typowymi konstrukcjami służącymi do ukrycia instalacji lub elementów konstrukcyjnych można w ten sposób również osiągać ciekawe efekty dekoracyjne. Podwieszany sufit to coraz częściej sposób na wykonanie atrakcyjnego podświetlenia LED czy użycie opraw podtynkowych, a także na rozprowadzenie wentylacji, klimatyzacji i elementów systemu audio-video. Sucha zabudowa to także nieodłączny element zabudowy poddasza, który ułatwia ukrycie docieplenia oraz ochronę używanych folii paroizolacyjnych przed promieniowaniem UV.
Konstrukcja elementów suchej zabudowy
Konstrukcja systemów suchej zabudowy jest stosunkowo prosta, choć ilość elementów umożliwiających wykonanie niektórych bardziej wymagających projektów bywa imponująca. Najprostsza ścianka działowa jest montowana w oparciu o dwa podstawowe rodzaje metalowych profilów. Profile obwodowe typu „U” tworzą poziomą ramę, która jest mocowana do podłogi oraz sufitu. Elementy pionowe są budowane z profili typu „C”, które są mocowane do ścian i rozmieszczane wzdłuż ściany w odległości odpowiedniej dla grubości blachy, z jakiej są one wykonane oraz rodzaj użytych okładzin. Warto pamiętać, że przy mocowaniu profilów obwodowych niezbędna jest odpowiednia izolacja akustyczna w postaci taśmy przyklejanej między profilem a przegrodą. Wnętrze ścianki stanowi zwykle wypełnienie z materiału, np. wełny mineralnej o właściwych parametrach akustycznych i termicznych. Zewnętrzną warstwę ścianki w systemie suchej zabudowy stanowią płyty przykręcane do profilów typu „C” w odpowiedniej odległości od podłogi i sufitu, by mogły swobodnie pracować. Płyty montuje się tak, by łączenia obu warstw wypadały w innych miejscach, a między płytami a trwałymi przegrodami instaluje się specjalne połączenia ślizgowe, eliminujące ryzyko powstawania naprężeń i późniejszego pękania. Podobnie przebiega montaż sufitu podwieszanego, wzdłuż ścian są umieszczane profile typu „U”, a główne profile „C” mocowane na specjalnych wieszakach wkręcanych za pomocą metalowych kołków rozporowych w sufit. W najprostszym układzie krzyżowym profile poziome „C” są wsuwane w profil przyścienny „U”, a łącznikami mocowane do profili głównych.
Materiały i akcesoria używane przy wykonywaniu suchej zabudowy
Podstawowe materiały do wykonania suchej zabudowy to przede wszystkim odpowiednie profile „U” oraz „C”. Są one dostępne w różnych szerokościach. Profile ścienne mają oznaczenie W, a używane w sufitach podwieszanych D, łączone z typem profilu, np. UD, czy CW. Profile ścienne to 50, 75, 100, 125 oraz 150 mm, profile sufitowe to zwykle 30 oraz 60 mm, choć producenci poszczególnych systemów oferują także różne autorskie rozwiązania.
Drugim ważnym elementem suchej zabudowy są używane w niej płyty. Dostępne są różne typy płyt, cementowe, nowoczesne gipsowo-włóknowe z dodatkiem włókien celulozowych i tradycyjne gipsowo-kartonowe. Wśród płyt gipsowo-kartonowych znajdują się różne ich rodzaje przeznaczone do odmiennych zastosowań. Podstawowe to płyty typu A, przeznaczone do pomieszczeń suchych, a także do wykonywania konstrukcji giętych. Płyty o zwiększonej odporności na wilgoć H2, wyróżniające się zielonym kolorem pokrycia. Dostępne są też płyty specjalnie impregnowane do konstrukcji, które mogą ulegać zamoczeniu. Oferowane są również płyty typu F ogniochronne. Produkuje się także płyty FI, które są jednocześnie ogniochronne oraz wodoodporne. Do podłóg i dużych obciążeń przeznaczone są płyty V. W ofercie można też znaleźć płyty specjalne, np. o podwyższonej dźwiękochłonności.
Wypełnienie suchej zabudowy, tam, gdzie jest to konieczne to najczęściej różne odmiany wełny mineralnej – w zależności od potrzeb skalnej lub szklanej. Wśród elementów niezbędnych do wykonania suchej zabudowy jest też wiele materiałów pomocniczych. Należą do nich m.in. różnego typu taśmy od akustycznej po dylatacyjną, narożniki, siatki zbrojące, wieszaki i łączniki, a także kątowniki, wkręty i kołki.