Czym jest chemia budowlana?

Materiały budowlane niezbędne do wykonywania prac przy wznoszeniu nowo powstających obiektów to nie tylko tradycyjne cegły, pustaki, bloczki czy elementy pokryć dachowych. Konieczne jest również używanie wielu preparatów pozwalających na łączenie, zabezpieczanie czy poprawę właściwości używanych materiałów.

Środki chemii budowlanej są potrzebne nie tylko przy wykonywaniu samej konstrukcji budynku – od uszczelniania fundamentów aż po zabezpieczanie murów przed działaniem czynników atmosferycznych, ale także podczas prowadzenia prac wykończeniowych we wnętrzach. Przyjrzyjmy się bliżej temu, jakie preparaty chemiczne są przydatne podczas prac budowlanych i zapoznajmy się z ich charakterystyką.

Zaprawy stosowane do budowy i prac wykończeniowych

Jednym z najważniejszych artykułów zaliczanych do chemii budowlanej są zaprawy murarskie. Służą one do łączenia elementów wznoszonych murów – cegieł, pustaków albo bloczków, ułatwiając jednocześnie ich wypoziomowanie oraz zapewniając potrzebną konstrukcji elastyczność. Najpopularniejszymi rodzajami materiałów tego typu są zaprawy cementowe oraz cementowo-wapienne. Pierwsze są produkowane z cementu, drobnego kruszywa, zwykle piasku o odpowiednio dobranym uziarnieniu oraz dodatku substancji uszlachetniających, np. zapewniających lepszą elastyczność czy poprawiających przyczepność lub czas wiązania. W drugich ważnym składnikiem jest wapno hydratyzowane, które zwiększa plastyczność, urabialność oraz przepuszczalność pary wodnej w gotowej spoinie.

Zaprawy to także środki używane do przygotowywania wylewek, wyrównywania powierzchni czy wykonywania uszczelnień. Zaprawy wzbogacone środkami zwiększającymi przyczepność i siłę wiązania z podłożem w postaci klejów są wykorzystywane do układania okładzin ceramicznych albo kamiennych. Produkuje się również zaprawy o właściwościach specjalnych, np. zawierające tzw. zbrojenie rozproszone, które służą do wiązania lub wypełniania ubytków w miejscach szczególnie narażonych na obciążenia czy drgania.

Chemia budowlana to różne rodzaje tynków zewnętrznych i wewnętrznych. Produkuje się zarówno tradycyjne tynki zewnętrzne grubowarstwowe, układane w trzech warstwach o zwiększającym się uziarnieniu wykorzystywanego kruszywa – cementowe, cementowo-wapienne oraz wapienne, jak i tynki zewnętrzne cienkowarstwowe. W tym drugim przypadku do wyboru są tynki mineralne, akrylowe, silikatowe, silikonowe, a także silikatowo-silikonowe. Tynki cienkowarstwowe charakteryzują się niższą masą wykonanej powłoki i dzięki temu mogą być używane na warstwę ocieplenia ściany dwuwarstwowej. Jeśli chodzi o tynki wewnętrzne, to często używane są tynki cementowo-wapienne, zwłaszcza w pomieszczeniach narażonych na działanie wilgoci, a także tynki wapienne oraz coraz popularniejsze tynki gipsowe.

Preparaty pomocnicze – od uszczelnień do technik mocowania

Stosowanie zapraw i klejów w wielu przypadkach wymaga odpowiedniego przygotowania podłoża. W tym celu wykorzystywane są specjalne preparaty gruntujące. Penetrują one powierzchnię materiału, na który są nakładane, poprawiając jego spoistość, a jednocześnie tworząc warstwę, która zwiększy przyczepność nakładanej zaprawy, kleju albo gładzi.

Ważną funkcję pełnią wszelkiego typu uszczelniacze, wykorzystywane nie tylko do zabezpieczania posadzek, ale także ścian. Stosuje się je zarówno w przypadku fundamentów, jak i podłóg wykonywanych na gruncie, ale również do zabezpieczanie przejść przez ściany czy stropy. Uszczelniacze są przydatne przy montażu okładzin ceramicznych w celu ochrony ścian i podłóg przed wodą przenikającą przez fugi.

Przy montowaniu i uszczelnianiu połączeń bardzo szeroko są stosowane wszelkiego rodzaju silikony, akryle czy elastyczne kity. W zależności od swojego składu chemicznego mogą być wykorzystywane do uszczelniania elementów narażonych na działanie wody, np. przy instalowaniu urządzeń tzw. białego montażu – umywalek, brodzików czy wanien, ale również wysokiej temperatury – przy przewodach kominowych i elementach kominków, jak również podłóg oraz schodów, jak w przypadku kitów do drewna.

Ważną role odgrywają również impregnaty zabezpieczające drewno – zarówno to stosowane jako elementy konstrukcyjne, np. na więźbie dachowej albo do budowy wewnętrznych schodów czy antresol, jak i wykończeniowe, m.in. do okładania elewacji, budowy tarasów lub zakładania parapetów.

Wśród chemii budowlanej często stosowane są również tzw. kotwy chemiczne, czyli preparaty, które pozwalają na osadzenie różnych elementów mocujących. Za ich pomocą montuje się np. barierki schodów, balustrady tarasów albo balkonów bądź instaluje fragmenty różnych konstrukcji – schodów, płyt balkonowych, wsporników i uchwytów. Środki tego rodzaju są również przydatne przy pracach wykończeniowych, np. mocowaniu cięższych szafek wieszanych na ścianach o niezbyt dużej nośności.

Chemia budowlana obejmuje również takie specyfiki jak pianki montażowe używane m.in. przy osadzaniu w murach ram okiennych lub ościeżnic, rozpuszczalniki i wszelkiego rodzaju środki czyszczące, które pozwalają na usuwanie resztek innych preparatów.

Farby do ścian – wewnętrzne i zewnętrzne

Dużą grupę produktów chemii budowlanej stanowią farby i lakiery używane w pracach wykończeniowych, zarówno do malowania elewacji, jak i ozdabiania wnętrz. Wśród różnych rodzajów farb można znaleźć środki odpowiednie do każdego zastosowania. W przypadku farb używanych wewnątrz najpopularniejsze są farby lateksowe – sprawdzające się szczególnie dobrze w pomieszczeniach wilgotnych i akrylowe, które są dość uniwersalne, zapewniając znakomitą paroprzepuszczalność i odporność na promieniowanie UV, co gwarantuje trwałość koloru.

W przypadku farb stosowanych do malowania elewacji wciąż chętnie wybierane są tradycyjne farby wapienne. Odznaczają się one odpornością na porastanie pleśniami i grzybami oraz dobrą paroprzepuszczalnością. Popularne są również farby akrylowe, które są odporne na wodę, a przy tym elastyczne. Powodzenie mają też farby silikonowe o świetnej przyczepności i wytrzymałości na uszkodzenia mechaniczne. Ciekawą alternatywą są farby akrylowo-silikonowe, będące połączeniem właściwości farb akrylowych i silikonowych.

Farbami znakomicie sprawdzającymi się na elewacji z powodu dużej odporności na zabrudzenia są farby silikatowe. Bardzo często wybierane są również farby polikrzemianowe, które mają cechy zbliżone do farb silikatowych, jednak są o wiele bardziej odporne na działanie wody.

Preparaty chemii budowlanej przydatnej przy wykonywaniu robót murarskich, układaniu pokrycia dachowego, montażu okien i drzwi, a także zakładaniu rozmaitych instalacji oraz pracach wykończeniowych obejmują wiele rodzajów produktów o rozmaitej specyfice. Są potrzebne przy niemal każdej czynności wykonywanej na budowie, a ich użycie pozwala na sprawne wykonywanie prac, a często także na poprawę właściwości używanych materiałów.